Alle boeken over Filosofie
-
400 jaar Groninger theologie in het publieke domein
0In 400 jaar Groninger theologie in het publieke domein staan de auteurs stil bij de relatie tussen de bezinning aan de theologische faculteit in Groningen en de maatschappelijke context. In elke eeuw uit de geschiedenis van de Groningse universiteit kreeg de theologiebeoefening een eigen gezicht. De bijdragen aan deze bundel maken zichtbaar hoe de faculteit godgeleerdheid en godsdienstwetenschap zich in de loop der eeuwen ontwikkelt. Onderwerpen die aan de orde komen, zijn onder andere de verhouding tussen kerk en overheid, de relatie tussen filosofie en theologie, de wortels van het moderne principe van de academische vrijheid en de inzet van theologen voor christelijk openbaar onderwijs en voor sociale voorzieningen voor de hele bevolking. In de afgelopen vier eeuwen heeft de Groninger theologie impact gehad op het publieke domein en heeft zij zich laten beïnvloeden door die maatschappelijke en politieke context. Met alle wisselingen in die context en in de inhoudelijke beantwoording van theologische vragen en bezinning op het verschijnsel religie, is de focus op die wisselwerking een constante.
Het wapen van de Rijksuniversiteit Groningen bevat een opengeslagen Bijbel met de tekst: “Het woord van de Heer is een lamp voor onze voet”. Dat motto herinnert aan de nauwe verbinding tussen theologie en het publieke domein waar de Rijksuniversiteit Groningen haar ontstaan aan te danken heeft. -
Adam at geen appel
0Wat staat er echt in de Bijbel en hoe zijn die verhalen daar terechtgekomen? In dit boek wordt dat uitgezocht voor iedereen die geïnteresseerd is in de wortels van de westerse, christelijke cultuur. Daarbij blijkt dat de godsdienst en de geschiedenis van het Joodse volk zich anders ontwikkelden dan men meestal denkt.
-
Anatomie van een vervalsing
0De protocollen van de wijzen van Sion behoort tot de zwartse geschriften van de wereld. In deze tsaristische verval-
sing wordt gesproken van een joods complot tegen de wereld. Uit dit lugubere boek-
werk werd later rijkelijk geciteerd door Adolf Hitler en Alfred Rosenberg. Het vormde de geestelijke munitie voor het Derde Rijk. Het werd door de tsaar gebruikt -
Complotdenkers
0Wat beweegt complotdenkers? Zijn het paranoïde geesten of lijkt hun geloof in samenzweringstheorieën eigenlijk nog het meeste op religie?
-
Complotdenkers
0Wat beweegt complotdenkers? Zijn het paranoïde geesten of lijkt hun geloof in samenzweringstheorieën eigenlijk nog het meeste op religie?
-
De afscheiding en wij
0Dit is de tekst die Ds.Woelderink uitsprak op de 25ste jaarvergadering van de gereformeerden bond tot verbreiding en verdediging van de waarheid in de ned. Hervormde (gereformeerde) kerk op 12 april 1934 te Utrecht. Hierin neemt Woelderink stelling m.b.t. tot de verschillende posities van vooraanstaande voormannen in de gereformeerde kerk die tot de afscheidingen van 1934 zouden leiden. Woelderink bepleitte enige afstand in zijn referaat wegens hartstochten, emoties en Kuyperhaat, die volgens Woelderink ook ‘kunstmatig’ gevoed werd.
-
De allemansvijand en zijn vriend
0Dit essay van de kunsthistoricus en essayist Hans Sizoo bekijkt de tegenstrijdigheid in het ervaren van elk van deze vier van nabij en gaat op zoek naar een achtergrond ervan. En het legt een verband met een algemeenheid in het menselijke fantaseren, inzonderheid dat van dominante karakters, waarbinnen deze ene tegenstrijdigheid niet eens zo bijzonder blijkt te zijn.
-
De belevingsreis van baarmoeder tot kist
0Wil jij alles nog één keer opnieuw beleven, zoals een kind woordeloos verwonderd worden door alles wat om je heen gebeurt? De verwondering die jij als kind had is langzaam verdwenen doordat men je antwoorden gegeven heeft. Want zo gauw men alles gaat verklaren, verdwijnt de verwondering, maar ook het denken zelf. In De belevingsreis gaan we de oude betekenissen eraf krabben en alles weer aanraken alsof je het voor de eerste keer voelt en ziet.
-
De formule van de mentescoop
0Het uitvinden van een nieuw waarnemingsapparaat kan grote invloed hebben op de vooruitgang van de wetenschap. Denk aan de uitvindingen van de telescoop en de microscoop; beide gaven de wetenschap een grote stoot voorwaarts. De huidige materialistisch georiënteerde wetenschap is hard toe aan de uitvinding van een gloednieuw waarnemingsinstrument: de mentescoop, een nu nog denkbeeldig kijkinstrument waarmee we de creatieve geestelijke activiteit rechtstreeks kunnen waarnemen, overal in de natuur en in onszelf. Daarmee kunnen we het geestelijke initiatief vanaf de oerknal zien als wat het altijd is geweest: de bezielende motor achter de hele evolutie. Dezelfde motor ervaren wij ook in onze eigen onvergankelijke ziel, de scherpe pijlpunt van onze geest.
-
De Goddelijke dimensie
0Waarom wordt in dit boek de in Cordoba (Spanje) geboren Romein Lucius Annaeus Seneca (omstreeks 4 v. Chr.-65 n. Chr.) opgevoerd? Omdat hij als stoïcijn een heidense schrijver was met een uitgesproken religieuze agenda. Na zijn dood ondervond Seneca enthousiaste bijval van de christelijke kerk. Hij beschouwde het mysterie van het leven als een voorlopig onopgelost raadsel met hoopgevende en betekenisvolle perspectieven. Seneca geloofde rotsvast in het bestaan van een goddelijke dimensie: één God, de Schepper en Drager van alles wat is. De oude christelijke literatuur was erg gecharmeerd van Seneca’s meditaties.
-
De groot-inquisiteur
0Willem J. Ouweneel becommentarieert en annoteert in dit werk het verhaal van ‘De groot-inquisiteur’ van Dostojevski. In dit verhaal, dat zich in de 16e eeuw afspeelt, is de groot-inquisiteur veelvuldig aan het woord. Hij geeft fel commentaar op de herverschenen en gevangengenomen Christus.
Dat commentaar is tegelijk een soort geschiedfilosofische verhandeling over de hele westerse cultuurgeschiedenis. Het verhaal van de groot-inquisiteur, in de roman ‘De gebroeders Karamazov’ verteld door broer Ivan, is misschien wel het beroemdste gedeelte uit het hele oeuvre van de grote Russische Romanschrijver F.M. Dostojevski. Zo goed als er vele interpretaties van de roman zijn, zo zijn er ook vele interpretaties van dit verhaal. Is Ivan het zelf met het commentaar van de groot-inquisiteur eens? In hoeverre vertolkt Ivan de opvattingen van Dostojevski zelf? En in hoeverre kunnen wij vandaag nog iets beginnen met die originele, maar ook merkwaardige kijk op de westerse cultuurgeschiedenis?