-
Gelderland en de Eerste Wereldoorlog
0Gelderland was in de Eerste Wereldoorlog niet bepaald een toonbeeld van rust. Het begon al snel met de mobilisatie, waar de vele garnizoensplaatsen in de provincie mee te maken kregen. Duizenden militairen stroomden toe, terwijl tegelijkertijd duizenden arbeidsplaatsen onbemand werden. Het kerkelijk leven wordt ontregeld door benoemingen tot legergeestelijke. Na het uitbreken van de oorlog wordt Nederland overstroomd met Belgische vluchtelingen, van wie velen in vluchtoorden op de Gelderse heide terechtkomen. Ook vele duizenden geïnterneerde Belgische militairen worden in kampen op de Veluwe gehuisvest.
-
Groningen en de Eerste Wereldoorlog
0Groningen zat tijdens de Eerste Wereldoorlog het verste weg van het strijdgewoel bij onze Zuiderburen en de drukte van West- en Zuid-Nederland. De provincie zou dan ook een oase van rust moeten zijn geweest. Het tegendeel is waar.
-
Het vaderland in oorlog | Aspekt Tweede Wereldoorlog bundel
0In de serie Aspekt Tweede Wereldoorlog (ATW) verschijnen geregeld thematische bundels over diverse onderwerpen uit de Tweede Wereldoorlog, de aanloop erheen en de gevolgen ervan.
Na het themanummer over ‘Russische invasies’ is dit deel volledig gewijd aan Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Hoewel er al veel geschreven is over die heftige periode, blijkt steeds weer dat veel nog onbelicht of onderbelicht is.
Zo is het vertrek van Koningin Wilhelmina en haar Ministers in mei 1940 tijdens de oorlog en de jaren erna met geheimzinnigheid omringd geweest, wat tot vele sterke verhalen en zelfs mythes heeft geleid. In deze bundel vindt u het echte verhaal, nauwgezet uitgezocht op basis van ooggetuigenverklaringen.
Tijdens de inval van de Duitsers is er door onze militairen op de Grebbeberg zwaar en heldhaftig gevochten, echter met de nare schaduw van oorlogsmisdaden door hen begaan. Twee militair-historici beschrijven hier het eenzijdige debat over vermeende schendingen van het oorlogsrecht.
-
Koude Oorlog | 4
0De Koude Oorlog is terug van (nooit) weggeweest. Integendeel, de belangstelling voor wat er tussen 1945 en 1989 aan spanning bestond tussen het ‘Westen’ en het ‘Oostblok’ is fors toegenomen. De oplopende fricties tussen het huidige Rusland van Poetin en de westerse wereld zijn uitgemond in een echte oorlog. Een hete oorlog, die tot nu toe beperkt lijkt te blijven tot de Oekraïne, maar die tegelijkertijd weer een koude oorlog met zich brengt.
-
Koude Oorlog | 6
0Welke lessen kunnen we leren uit de Koude Oorlog? Wat zijn de parallellen van het militaire bedrijf van toen met het heden?
Sedert het uitbreken van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne in februari 2022 is de spanning tussen de Navo-landen en het Rusland van Poetin enorm opgelopen. De westerse wereld is zich weer volledig bewust geworden van het dreigende gevaar uit het oosten. Alle inspanningen zijn erop gericht de eigen westerse wereld te beschermen tegen de agressie van Russische imperialisten.
Parallel daaraan is er opnieuw grote belangstelling voor wat er tussen 1945 en 1989 aan spanning bestond tussen het ‘Westen’ en het ‘Oostblok’. Dit is meteen de achterliggende reden van de serie Koude Oorlog. In de voorgaande delen 4 en 5 publiceerden we herinneringen van vooraanstaande Nederlandse topmilitairen (buiten dienst), die het belangrijkste deel van hun actieve loopbaan in en met de Koude Oorlog hebben geleefd. Zij keken terug op hun periode en vooral op de problemen die zij in hun dienstperiode in en na de Koude Oorlog in actieve dienst hebben ervaren. Daarbij waren zij j niet zuinig met kritiek, want hun werkzaam leven was niet zonder teleurstellingen.
In dit deel treft u opnieuw een persoonlijk verhaal: de herinneringen van een veldartillerie-officier over ‘zijn’ Koude Oorlog.
-
Limburg en de Eerste Wereldoorlog
0In augustus 1914 trok het oorlogsgeweld net over de grens aan de ogen van de Limburgers voorbij. In 1919 ontsnapten zij maar net aan annexatie door onze zuiderburen, de Belgen. En intussen speelde zich in het lieflijke Limburgse landschap met haar vanouds bourgondische en gemoedelijke inwoners een formidabele episode in hun geschiedenis af.
-
Noord-Holland en de Eerste Wereldoorlog
0Het boek ‘Noord-Holland en de Eerste Wereldoorlog’ geeft een overzicht van wat zich in Noord-Holland afspeelde tijdens de Eerste Wereldoorlog. In dit boek ligt de nadruk op de gevolgen van deze oorlog voor de ‘gewone man’ in de provincie. Er is daarom vooral aandacht voor de dorpen en kleinere steden.
-
Overijssel en de Eerste Wereldoorlog
0In ‘Overijssel en de Eerste Wereldoorlog’ ligt de nadruk op de gevolgen van deze oorlog voor de ‘gewone man’ in Overijssel. Ver weg van het strijdgewoel bij onze Zuiderburen en de drukte in West- en Zuid-Nederland zou Overijssel tijdens de Eerste Wereldoorlog een oase van rust moeten zijn geweest. Het tegendeel is waar. Vanzelfsprekend gebeurde ook in het qua oppervlakte grote, maar met slechts 350.000 inwoners kleine Overijssel alles wat de rest van het neutrale Nederland overkwam.
-
Rotterdam en de Eerste Wereldoorlog
0Rotterdam, het kloppende havenhart van Nederland, kon zich niet aan de Eerste Wereldoorlog onttrekken. Eindeloze stromen vluchtelingen overspoelden het land. Dit trof Rotterdam in het hart.
-
Utrecht en de Eerste Wereldoorlog
0In ‘Utrecht en de Eerste Wereldoorlog’ ligt de nadruk op de gevolgen van deze oorlog voor ‘de gewone man’ in provincie Utrecht. Utrecht had net als de andere provincies in Nederland te maken met de gevolgen van de mobilisatie, de grote exodus van Belgische vluchtelingen en de voedselschaarste. Daarnaast nam de stad Utrecht behalve als soldatenstad ook een bijzondere positie in als verkeersknooppunt van wegen en waterwegen. De Hollandse Waterlinie, die dwars door de provincie loopt, had een belangrijke rol moeten spelen in het geval van een aanval van vijandelijke legers, om zo de vesting Holland te verdedigen.
-
Veenbrand
0Onze wereld kent vele brandhaarden en veel ervan hebben hun oorsprong in de Eerste Wereldoorlog. De Grote Oorlog woekert ook in onze tijd nog gewoon door. Vandaar de titel van dit boek: ‘Veenbrand’. Deze oorlog is als een veenbrand, vaak niet te zien, maar onder het oppervlak smeult het en breidt hij zich uit, om plotseling ook bovengronds fel uit te barsten.
-
Waakzaam, Weerbaar en Sociaal
0Extreem weer, stijgende zeespiegels, smeltende gletsjers, wateroverlast, grote droogte, verdwijnende insecten, klimaatverandering.
Oekraïne, Gaza en Iran, steeds meer oorlogshaarden. Rusland wil weer terug naar haar oude grenzen. Alle westerse landen moeten hun defensies versterken.
Na de laatste presidentsverkiezing lijkt de democratie van de Verenigde Staten als een kaartenhuis in elkaar te vallen. Over de hele wereld rukken autocraten op om de macht over te nemen. Ze presenteren zich als redders in de nood. De enigen echter die daar profijt van hebben zijn zijzelf, hun families en enkele bevoorrechte handlangers. Niet hun bevolking, die verarmt en kijkt machteloos toe.
Wat kun je doen als gewone burger, in ons eigen land? Niet veel aan de wereldproblemen. Daar kijk je naar en heb je het over.
Wat je wel kunt doen is werken, samen met anderen, aan je eigen zekerheden en veiligheid, te beginnen in de eigen omgeving. Waak over de eigen democratie, wees weerbaar en voorkom zo afglijden naar autocratie. Democratie moet je doen, samen met anderen.
Deze Gids kan daarbij een inspiratie zijn.