Finale

Beschrijving

Een oude vrouw trekt zich een zomer lang terug in een pension aan zee om met zichzelf en haar bijna voorbije leven in het reine te komen. Haar man is dood, van haar kinderen voelt zij zich vervreemd. Haar leven ziet zij als een lange weg van concessies, zelfverloochening en hypocrisie.

In haar gezochte isolement maakt zij de balans op van onvervulde verlangens en teleurstellingen. Haar afzondering wordt echter telkens weer doorbroken door de komst van een dochter, zoon, kleinkind, allemaal met hun problemen. Dan realiseert zij zich dat haar rol blijkbaar nog niet is uitgespeeld dat zij ook in haar ouderdom een taak heeft.

Ina Boudier-Bakker (1875-1966) schreef haar novelle Finale toen zij 82 jaar oud was en een geestelijk moeilijke periode doormaakte. Finale is de neerslag van haar eigen worsteling met eenzaamheid, belastende herinneringen en het zoeken naar een laatste levensvulling.

Het leven ‘verpletterde’ Ina Boudier, zoals zij het zelf omschreef. Zij zag het aanvaarden van de existentiële menselijke eenzaamheid als dé voorwaarde om niet ten onder te gaan. Finale getuigt van de bewonderenswaardige levensmoed van een 82-jarige, die weigert te capituleren.

In de novelle loopt de zomer ten einde, maar ‘de dagen lengen’. Daarmee is Finale een prelude van wat het leven toch nog te bieden heeft. Criticus Jan Greshoff oordeelde in 1957 dat Finale ‘boven lof verheven’ was: ‘Een verhaal als dit dringt inderdaad diep in ons binnen, maar het verlaat ons niet meer.’ Gé Vaartjes heeft de novelle van een nawoord voorzien.