De tuin der folteringen

In 1899, een jaar voordat hij met het Dagboek van een kamermeisje literair beroemd werd, publiceerde Octave Mirbeau een van zijn meest omstreden geschriften. In De tuin der folteringen laat hij een politiek gestrande, cynische intellectueel een reis ondernemen naar de tropen, waar de blanke supermensen uit Europa immers hun nieuwe beschaving brengen.

Hij belandt in het gezelschap van Miss Clara, ongetwijfeld één van de meest sinistere voorbeelden uit de wereld van het postsadisme. Met deze Clara bezoekt de intellectueel een Aziatische foltertuin waarvan de uiterste verschrikkingen ons in een schijnbaar objectieve stijl worden beschreven. Clara is een onvergetelijke heldin, verpersoonlijking van het kwaad zonder meer, dat met diabolische verleidelijkheid ook de hoofdfiguur meesleept in poelen van moord en ontucht.

Octave Mirbeau, rond wiens werk een vereniging werd opgericht en wiens boeken telkens weer worden herontdekt en gedrukt, is ongetwijfeld een van de meest typerende figuren uit de tweede helft van de negentiende eeuw tot aan de Eerste Wereldoorlog.

Over De tuin der folteringen schreef de door Mirbeau hevig verdedigde, in Engeland vervolgde Oscar Wilde: “Als je eens een verschrikkelijk boek wilt lezen, bestel dan Octave Mirbeau Le jardin des sulices. Dat is iets heel ergs, Het siddert van sadistisch vreugde aan het folteren. Dat stuit me zeer tegen de borst. Niettemin vind ik het wonderbaarlijk. Zijn ziel schijnt uitgezworven naar sinistere oorden… “. Vertaler en nawoord: Martin Ros