De kogel door de kerk?

Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) was Nederland politiek neutraal, maar in geestelijk opzicht bevond het land zich midden in het strijdgewoel. De prangende vraag was hoe beslissend deze oorlog zou zijn voor de toekomst van kerk en religie. In de buitenlandse historiografie is deze thematiek, geloof en oorlog, breedvoerig beschreven. In de Nederlandse geschiedschrijving heeft dit onderwerp echter nog weinig aandacht gekregen. Deze bundel wil hierin verandering brengen door te schetsen hoe Nederlandse protestanten en katholieken reageerden op het oorlogsgeweld, zowel tijdens de oorlog als in het interbellum.

De bijdragen maken duidelijk dat de Eerste Wereldoorlog in religieus opzicht een grotere impact op Nederland had dan tot nu toe is verondersteld. En dat de eerste haarscheurtjes in wat wel de ‘verzuiling’ is genoemd, feitelijk al ontstonden in het tijdvak 1914-1940 en niet pas na de Tweede Wereldoorlog.